Xe máy 50cc là lựa chọn phổ biến của nhiều bạn học sinh nhờ sự nhỏ gọn và không yêu cầu bằng lái. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc người lái được phép lơ là luật giao thông. Bài viết dưới đây sẽ điểm mặt 5 vi phạm thường gặp nhất của người điều khiển xe 50cc, giúp học sinh điều khiển an toàn và tránh những rắc rối không đáng có.
1. Quên mang theo giấy tờ
Một trong những hiểu lầm phổ biến là xe máy 50cc không cần giấy tờ đầy đủ như các loại xe dung tích lớn hơn. Chính suy nghĩ này khiến nhiều học sinh hoặc phụ huynh chủ quan khi lưu thông trên đường. Trên thực tế, xe 50cc vẫn là phương tiện cơ giới, vì vậy, người điều khiển cần mang đầy đủ các loại giấy tờ theo đúng quy định.
Nếu còn chưa rõ giấy tờ xe 50cc gồm những gì, người điều khiển có thể tham khảo danh mục cụ thể để tránh vi phạm. Theo quy định tại Nghị định 168 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, việc không mang theo đầy đủ giấy tờ khi điều khiển xe máy 50cc có thể khiến người lái đối mặt với mức phạt từ 200.000 đến 300.000 đồng. Cụ thể:
– Trường hợp người điều khiển phương tiện không xuất trình được giấy đăng ký xe (hoặc bản sao công chứng của giấy đăng ký), mức xử phạt áp dụng là từ 200.000 đến 300.000 đồng.
– Bên cạnh đó, nếu không mang theo giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự còn thời hạn, người lái xe cũng bị xử phạt với mức tương tự.
Dù là xe 50cc, người lái cũng cần ý thức rõ ràng về việc chấp hành luật giao thông, trong đó bao gồm cả việc luôn mang đủ giấy tờ khi ra đường.
Người điều khiển xe 50cc bắt buộc mang theo giấy tờ hợp lệ, nếu thiếu có thể bị phạt từ 200.000 đến 300.000 đồng theo Nghị định 168/2024
2. Chở quá số người quy định
Không ít trường hợp học sinh chở theo 2 – 3 người bạn trên xe 50cc với suy nghĩ chỉ đi quãng ngắn thì không sao. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 30 của Luật Giao thông đường bộ ban hành năm 2008, mỗi người điều khiển xe máy 50cc chỉ được phép chở thêm một người phía sau trong điều kiện thông thường.
Chở quá số người quy định trên xe 50cc không chỉ vi phạm luật giao thông mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao do quá tải trọng thiết kế. Hệ thống phanh, khung xe và khả năng giữ thăng bằng của xe 50cc không đủ đảm bảo khi chở nhiều người, nhất là khi di chuyển ở tốc độ cao hoặc trong điều kiện đường xá phức tạp.
Theo quy định mới tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe 50cc sẽ bị xử phạt nếu vi phạm quy định về số người được phép chở trên xe. Cụ thể:
– Trong trường hợp có hai người ngồi sau xe, mức phạt áp dụng dao động từ 400.000 đến 600.000 đồng.
– Nếu người điều khiển chở từ ba người trở lên, mức xử phạt tăng lên từ 600.000 đến 800.000 đồng.
Người điều khiển xe 50cc chở quá một người sẽ bị xử phạt từ 400.000 đến 800.000 đồng tùy theo số lượng người ngồi sau, theo Nghị định 168
3. Phóng nhanh vượt ẩu
Xe 50cc thường được mặc định là loại xe “yếu”, khó chạy nhanh, nhưng thực tế nhiều mẫu xe vẫn có thể đạt tốc độ trên 50 km/h nếu người điều khiển cố tình tăng ga. Với đối tượng học sinh – những người còn thiếu kinh nghiệm xử lý tình huống, việc phóng nhanh vượt ẩu bằng xe 50cc có thể gây ra tai nạn nghiêm trọng, nhất là tại các giao lộ hoặc đoạn đường đông đúc.
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT và các văn bản hướng dẫn, tốc độ tối đa cho xe máy lưu thông trong khu vực đô thị (không có dải phân cách giữa) là 40 km/h. Riêng với xe 50cc, để đảm bảo an toàn, người lái nên duy trì tốc độ từ 30 – 35 km/h tùy địa hình và điều kiện thời tiết.
Mức phạt cho hành vi điều khiển xe quá tốc độ quy định dao động từ 300.000 đến 400.000 đồng. Trong trường hợp gây tai nạn, hậu quả có thể còn nghiêm trọng hơn về cả pháp lý lẫn tinh thần.
Người lái xe 50cc điều khiển phương tiện vượt tốc độ quy định có thể bị phạt đến 400.000 đồng và đối mặt với nguy cơ tai nạn cao do thiếu kinh nghiệm xử lý
4. Quên đội mũ bảo hiểm
Việc không đội mũ bảo hiểm hoặc chỉ đội cho có đã trở thành một trong những thói quen nguy hiểm ở lứa tuổi học sinh. Đây không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn đe dọa trực tiếp đến tính mạng người điều khiển phương tiện. Khi xảy ra va chạm, đầu là bộ phận dễ tổn thương nhất, và mũ bảo hiểm là lớp bảo vệ đầu tiên – đôi khi cũng là duy nhất.
Dù là xe máy 50cc cho học sinh hay các loại xe khác, việc đội mũ bảo hiểm là bắt buộc đối với cả người điều khiển lẫn người ngồi sau từ 6 tuổi trở lên, kể cả khi di chuyển quãng đường ngắn. Theo quy định, người không đội mũ bảo hiểm sẽ bị xử phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng. Trong trường hợp đội mũ nhưng không cài quai đúng cách, mức phạt vẫn áp dụng tương tự.
Người điều khiển và người ngồi sau xe 50cc nếu không đội hoặc đội sai cách mũ bảo hiểm có thể bị phạt đến 600.000 đồng và đối mặt rủi ro chấn thương đầu nghiêm trọng
5. Lạng lách, đánh võng
Một số học sinh, nhất là nhóm học sinh nam, có thói quen lạng lách, đánh võng khi đi thành nhóm. Hành vi này không chỉ gây mất an toàn cho bản thân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến người đi đường. Việc điều khiển xe máy 50cc với các động tác nguy hiểm như lượn sóng, bẻ lái gấp, tạt đầu xe khác,… dễ gây va chạm và không thể kiểm soát tình huống bất ngờ.
Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, hành vi lạng lách, đánh võng bị xử phạt từ 8.000.000 đến 10.000.000 đồng. Đồng thời cơ quan chức năng sẽ thu hồi quyền sử dụng giấy phép lái xe (nếu có) của người điều khiển phương tiện trong thời hạn từ 10 đến 12 tháng, tùy vào mức độ và tính chất của hành vi vi phạm.
Lạng lách, đánh võng khi điều khiển xe 50cc có thể bị phạt từ 8 triệu đến 10 triệu đồng, kèm theo việc tước giấy phép lái xe từ 10 đến 12 tháng tùy mức độ vi phạm
Việc điều khiển xe máy 50cc tưởng chừng đơn giản nhưng lại đòi hỏi sự hiểu biết và ý thức tuân thủ luật giao thông từ người lái, đặc biệt là học sinh – nhóm đối tượng mới làm quen với việc điều khiển phương tiện cá nhân. Chỉ cần không mắc phải 5 lỗi cơ bản kể trên, người điều khiển xe sẽ góp phần tạo ra một môi trường giao thông an toàn và văn minh hơn.